Prognoza finansowa: czym jest i dlaczego każdy przedsiębiorca jej potrzebuje?

Prognoza finansowa to narzędzie, które wielu przedsiębiorców niestety traktuje tylko jako „miły dodatek” do biznesplanu.  W rzeczywistości jest ono kluczem do stabilnego rozwoju i budowania strategii firmy. To właśnie prognoza finansowa pozwala przewidywać, jak przedsiębiorstwo  będzie funkcjonować w najbliższych miesiącach czy latach, wskazując potencjalne ryzyka oraz określając, czy podejmowane decyzje mają solidne podstawy w liczbach. Sprawdź szczegóły razem z nami.

Prognoza finansowa – poznaj jej definicję!

Prognoza finansowa to nic innego jak plan finansowy przygotowany na określony okres, w którym przedsiębiorca przedstawia oczekiwania dotyczące przychodów, kosztów, przepływów pieniężnych i zysków. Najczęściej sporządza się ją na 12 miesięcy, choć w przypadku większych biznesów tworzy się również prognozy kilkuletnie, aktualizowane na bieżąco.

Warto też pamiętać, że osobna prognoza finansowa może dotyczyć określonych obszarów działania firmy, a także realizowanych przez nią projektów czy inwestycji. Tym samym jest to narzędzie, które daje odpowiedź na pytanie: 

Co się stanie z finansami mojej firmy, jeśli założone cele sprzedaży zostaną osiągnięte, lub jeśli się nie powiodą? 

Dzięki temu właściciel może reagować z wyprzedzeniem i unikać pułapek, a pomagają mu w tym coraz częściej eksperci specjalizujący się w kontrolingu finansowym. To rozwiązanie korzystne, ponieważ zapewnia dostęp do unikalnych umiejętności eksperta bez konieczności ponoszenia dużych kosztów. 

Co powinna zawierać rzetelna prognoza finansowa?

Choć zawartość prognoz może różnić się w zależności od branży czy specyfiki działalności, istnieje kilka elementów, które powinny znaleźć się w każdej prognozie finansowej. To między innymi:

• prognoza przychodów (np. ze sprzedaży lub usług),
• prognoza kosztów (stałych i zmiennych, w tym wynagrodzeń, surowców, marketingu),
• zestawienie przepływów pieniężnych (czyli realne wpływy i wydatki w danym czasie),
• prognoza zysków i strat,
• bilans prognozowany – pokazujący m.in. majątek i zobowiązania firmy w przyszłości.

Warto wiedzieć! 

Rzetelna prognoza finansowa nie opiera się wyłącznie na optymistycznych scenariuszach. Powinna uwzględniać różne warianty tak, aby przedsiębiorca wiedział, co może zrobić w każdej sytuacji, również kryzysowej. Dzisiaj pomagają w tym narzędzia do analityki finansowej, również te oparte o sztuczną inteligencję. Zakres tworzenia precyzyjnych symulacji zdarzeń z pewnością w przyszłości będzie naprawdę szeroki i zaawansowany technologicznie. 

Dlaczego prognoza finansowa jest niezbędna w planowaniu strategicznym?

Nie da się skutecznie zarządzać firmą bez liczb. Prognoza finansowa to zatem fundament planowania strategicznego, który pozwala realistycznie ocenić, jakie projekty są możliwe do zrealizowania, a które powinny zostać przesunięte w czasie. 

Warto dodać, że bez prognozy łatwo wpaść w pułapkę przesadnego optymizmu, a więc można inwestować więcej, niż firma jest w stanie udźwignąć, albo przeciwnie, nie wykorzystać szansy, bo brakuje jasnego obrazu przyszłych przepływów finansowych.

Przykład: 

Firma planująca ekspansję na nowy rynek dzięki prognozie finansowej może porównać scenariusze finansowe, a więc to ile będzie kosztowało otwarcie nowego oddziału, jak długo zajmie odzyskanie inwestycji i jakie ryzyka wiążą się z taką strategią. Dzięki temu decyzja opiera się na twardych danych, a nie na intuicji.

Jak przygotować prognozę finansową?

Stworzenie prognozy finansowej to proces wymagający zarówno wiedzy ekonomicznej, jak i znajomości specyfiki danego biznesu. W praktyce najczęściej zaczyna się od analizy historycznych wyników firmy – przychodów, kosztów, sezonowych wahań sprzedaży. Następnie przedsiębiorca określa cele i zakłada różne scenariusze.

Właśnie tutaj ogromne znaczenie ma kontroling finansowy i możliwość skorzystania z usługi CFO na godziny. Nie każdy właściciel firmy potrafi samodzielnie zbudować precyzyjną prognozę, ponieważ wymaga to doświadczenia, znajomości narzędzi analitycznych i praktyki we właściwej – co ważnej rozsądnej i obiektywnej – interpretacji mierzalnych wskaźników. Zewnętrzny ekspert pomaga nie tylko policzyć dane, ale przede wszystkim właściwie je zrozumieć i przełożyć na realne działania.

Co ważne, CFO na godziny to opcja dostępna nie tylko dla korporacji. Coraz więcej małych i średnich firm w Polsce korzysta z takiego modelu, bo pozwala on uzyskać wiedzę ekspercką bez ponoszenia kosztów pełnoetatowego zatrudnienia. W efekcie właściciel firmy dostaje prognozę finansową dopasowaną do jego możliwości i potrzeb, a nie ogólny szablon, który może skutkować kosztownymi pomyłkami. 

Prognoza finansowa a pozyskiwanie inwestorów i finansowania

Dla inwestorów i instytucji finansowych prognoza finansowa jest niczym mapa drogowa firmy. To między innymi na jej podstawie partnerzy biznesowi oceniają, czy przedsiębiorstwo jest wiarygodne i czy ma realne szanse na rozwój. Starając się o kredyt inwestycyjny, dotację unijną czy wejście kapitałowe inwestora, rzetelnie przygotowana prognoza finansowa jest dokumentem obowiązkowym. 

Warto zatem podkreślić, że brak szczegółowych prognoz w firmie może skutecznie zniechęcić potencjalnych kontrahentów do współpracy. Z kolei dobrze przedstawione dane – koniecznie uzupełnione o warianty pesymistyczne i optymistyczne – dają inwestorowi poczucie bezpieczeństwa i pokazują, że właściciel biznesu ma przygotowany plan działania na różne scenariusze.

Przykład z praktyki

Przedsiębiorca z branży IT, przygotowując prognozę finansową wraz ze zewnętrznym CFO, pokazał inwestorom trzy warianty rozwoju startupu. Dzięki temu zyskał finansowanie od funduszu venture capital, który docenił rzetelność przygotowania i profesjonalne podejście do analizy ryzyka.

Podsumowując, prognoza finansowa to nie tylko dokument „dla banku” czy element biznesplanu, ale jest to narzędzie codziennego zarządzania przedsiębiorstwem. Pomaga przewidywać, planować i unikać kosztownych błędów. Jej przygotowanie wymaga jednak wiedzy i doświadczenia, ale dzięki usługom kontrolera finansowego czy CFO na godziny jest dziś dostępne nie tylko dla dużych firm, ale także dla małych i średnich przedsiębiorstw. 

Pamiętaj, że dobrze sporządzona prognoza pozwala utrzymać stabilność finansową, zwiększyć konkurencyjność i przekonać inwestorów, że Twój biznes jest wart zaufania.