Due diligence w księgowości – klucz do efektywnego zarządzania finansami w spółkach portfelowych
W świecie private equity i funduszy inwestycyjnych, skuteczne zarządzanie spółkami portfelowymi wymaga nie tylko kapitału, ale przede wszystkim dostępu do rzetelnej informacji finansowej. Dlatego coraz większą wagę przykłada się do tzw. due diligence funkcji finansowej – usługi, która wykracza poza tradycyjne due diligence finansowe, koncentrując się na analizie działania całej struktury finansowej spółki.
Czym jest due diligence funkcji finansowej?
W przeciwieństwie do klasycznego due diligence finansowego, które skupia się głównie na analizie danych liczbowych, zobowiązań i przychodów, due diligence funkcji finansowej dotyczy jakości i efektywności działania systemu finansowego w spółce.
To kompleksowy przegląd elementów takich jak:
-
obieg dokumentów księgowych i kosztowych,
-
funkcjonujący ekosystem finansowy (narzędzia, systemy ERP, integracje),
-
struktura i logika planu kont,
-
jakość i trafność raportów zarządczych,
-
organizacja i przebieg procesów finansowych (m.in. zamknięcie miesiąca, uzgadnianie sald, raportowanie).
Efektem tej analizy jest szczegółowy raport zawierający obserwacje oraz rekomendacje – pomocne dla właścicieli i zarządu w zbudowaniu lub usprawnieniu funkcji finansowej, a także w przygotowaniu konkretnego zakresu działań dla przyszłego dyrektora finansowego lub menedżera.
Dlaczego to takie istotne w spółkach portfelowych?
W przypadku funduszy inwestujących w wiele spółek, standaryzacja i efektywność funkcji finansowej to fundament sprawnego zarządzania portfelem. Każda nieścisłość, opóźnienie czy błąd w raportowaniu może mieć wpływ na kluczowe decyzje inwestycyjne.
Dobrze przeprowadzone due diligence pozwala:
-
zidentyfikować luki i ryzyka operacyjne,
-
zaplanować rozwój działu finansowego w sposób dostosowany do skali i tempa rozwoju spółki,
-
uniknąć „gaszenia pożarów” po objęciu udziałów.
Wsparcie w budowie funkcji finansowej – co można zyskać?
Po etapie analizy, fundusz może wdrożyć wsparcie w rozwoju funkcji finansowej – zarówno czasowe (interim), jak i częściowe (part time). Obejmuje to wszystkie główne obszary:
-
księgowość – bieżąca obsługa, ujednolicenie standardów, digitalizacja danych,
-
kadry i płace – wdrożenie procesów zgodnych z obowiązującym prawem i polityką grupy,
-
kontroling – stworzenie systemu raportowania, wdrożenie KPI i analiz finansowych,
-
zarządzanie finansami – w tym objęcie roli CFO na czas przejściowy.
Dodatkowo, możliwe jest przeprojektowanie ekosystemu finansowego, eliminacja zbędnych procesów (np. podwójnego księgowania) czy aktualizacja planu kont i wymiarów kontrolingowych – wszystko po to, by dział finansowy był realnym wsparciem strategicznym, a nie tylko administracyjną koniecznością.
Automatyczne raportowanie – nowy standard w funduszach
Kolejnym krokiem w profesjonalizacji nadzoru właścicielskiego jest budowa narzędzi raportujących, które:
-
integrują się bezpośrednio z bazami danych spółek portfelowych,
-
zapewniają natychmiastowy dostęp do aktualnych danych – bez konieczności ich ręcznego przekazywania,
-
redukują czasochłonność raportowania po stronie operacyjnej spółek,
-
zwiększają przejrzystość i bezpieczeństwo danych.
Takie rozwiązanie umożliwia funduszowi śledzenie kondycji każdej spółki w czasie rzeczywistym, co znacząco poprawia jakość zarządzania i pozwala szybciej reagować na potencjalne zagrożenia.
Podsumowanie
Due diligence funkcji finansowej to dziś nie tylko element dobrej praktyki – to fundament efektywnego nadzoru nad spółkami portfelowymi. Pozwala nie tylko ocenić „gdzie jesteśmy”, ale przede wszystkim zaplanować „dokąd zmierzamy” – dając zarządowi i właścicielowi konkretne narzędzia do budowy silnego zaplecza finansowego.
Jeśli jesteś funduszem, inwestorem lub właścicielem firmy przygotowującej się do wzrostu lub sprzedaży – warto spojrzeć na dział finansowy szerzej niż tylko przez pryzmat bilansu. Dobrze zaprojektowana funkcja finansowa to inwestycja, która szybko się zwraca – i to nie tylko w liczbach.